Category Archives: GIS

Chương 6: Xuất dữ liệu

Trở về Mục lục cuốn sách

Giới thiệu

Cuốn sách của Mark Monmonier với tựa đề How to Lie with Maps (Làm thế nào để lừa dối bằng những tấm bản đồ), đã vạch trần cách mà những cá nhân và tổ chức cố ý làm biến dạng những địa vật trên bản đồ một cách quá đáng để lừa dối. Khái niệm bao trùm cuốn sách này là tất cả bản đồ đều nói dối—ở một mức độ nhất định. Điều đó có thật. Như bạn đã đọc trong Chương 3, các phép chiếu đều gây nên biến đổi hình dạng, diện tích, khoảng cách, và phương hướng. Ngoài ra, mọi bản đồ đều đơn giản hóa thế giới thực và do đó đã lừa dối bằng cách lược bỏ. Các biểu tượng trên bản đồ phóng đại hoặc giảm nhỏ kích thước của địa vật. Tất cả điều này đều có thể được coi là lừa dối. Bây giờ, trước khi bạn ngừng đọc và vứt bỏ những tờ bản đồ như thứ phù phiếm, thì hãy nhớ rằng tất cả những mô hình của thực tại (tranh vẽ, văn chương, toán học, hình chụ) đều là trừu tượng hóa và do đó đều lừa dối ở mức độ nhất định; và nhờ sự lược bớt cùng trừu tượng hóa đó giúp cho việc giao tiếp trở nên thuận lợi, dễ hiểu hơn. Nói đơn giản, bản đồ trợ giúp việc chuyển tải thông tin bằng cách nhấn mạnh vị trí của địa vật (và bỏ qua nhiều đieạ vật khác) để phác họa những dạng mẫu trong không gian. Như Monmonier đã viết, “Một tấm bản đồ tốt cho ta biết nhiều điều dối trá vô hại nho nhỏ; nó kìm hãm sự thật để giúp người xem thấy được điều cần phải thấy” (1996, tr. 25).

Tiếp tục đọc

1 bình luận

Filed under Commons

Chương 5: Phân tích

Trở về Mục lục cuốn sách

Giới thiệu

Khi quá trình phân tích nhập dữ liệu đầu vào đã xong và các lớp GIS được tiền xử lý, bạn có thể bắt đầu giai đoạn phân tích. Việc phân tích dữ liệu địa lý đòi hỏi suy luận và tư duy phê phán. Bạn tìm kiếm các dạng mẫu, những hình thức gắn bó, mối liên kết, tương tác, và bằng chứng của sự thay đổi theo thời gian và trong không gian. GIS giúp bạn phân tích tập dữ liệu và kiểm tra những quan hệ không gian, nhưng nó không thể thay thế bạn tư duy một cách không gian. Trước hết, bạn phải hình dung được những mối quan hệ và dạng mẫu không gian có thể xảy ra. Chương này cho bạn một cái nhìn trông quan về những chức năng tính toán chung nhất và tiếp tục bàn luận về phân tích không gian như đã mở ra ở Chương 1.

Tiếp tục đọc

1 bình luận

Filed under Commons

Chương 4: Xử lý dữ liệu

Trở lại Mục lục cuốn sách

Giới thiệu

Các chương trình GIS kết nối những file dữ liệu với các bản đồ số. Chương trước đã đề cập đến khía cạnh bản đồ của mối liên hệ này. Bây giờ ta hãy tập trung vào các file dữ liệu thuộc tính. Giống như chương trước, chương này xem xét những khái niệm then chốt và đề cập đến khâu tiền xử lý dữ liệu GIS bạn đang có, nhưng sẽ tập trung cụ thể vào các thuộc tính, file dữ liệu, và khâu soạn thảo dữ liệu thuộc tính bạn có. Những khái niệm này tập trung vào dữ liệu thuộc tính và những nguyên lý trong việc quản trị cơ sở dữ liệu raster và vector. Hiểu được những khái niệm này, bạn sẽ biên tập và quản lý một cách hiệu quả những dữ liệu thuộc tính hiện có.  Toàn bộ chương này đề cập đến những chức năng tiền xử lý bao gồm thêm và xóa các trường, xóa các bản ghi, nối các file dữ liệu, lựa chọn và sắp xếp các các bản ghi, tính toán những thuộc tính, và mã hóa địa lý (geocoding).  Chương này kết thúc bằng một thảo luận ngắn về việc thẩm định thuộc tính.  Tiếp tục đọc

1 bình luận

Filed under Commons

Chương 3: Xử lý bản đồ

Trở về Mục lục cuốn sách

Chương này và chương tiếp theo tập trung vào những khái niệm cốt yếu và khâu tiền xử lý dữ liệu hiện có. Tiền xử lý là vấn đề quan trọng nhưng chưa được cảnh báo đúng mức. Khâu này nhằm định hình các tập dữ liệu mà bạn đưa vào GIS để chuẩn bị phân tích. Chương này đề cập đến tiền xử lý bản đồ hoặc các yếu tố không gian của những địa vật. Chương kế tiếp tập trung vào việc tiền xử lý các thuộc tính của địa vật. Đây là những nhiệm vụ “thanh lọc” đã được đề cập đến trong hai chương trước.

Chương này bắt đầu với những khái niệm định nghĩa các tiêu chuẩn tham chiếu địa lý của Trái đất. Những chủ đề ở đây gồm có kinh-vĩ độ, phép chiếu, hệ tọa độ, và mực chuẩn. Các khái niệm này giúp bạn hiểu được các phép tiền xử lý bản đồ như đổi phép chiếu, chuyển các lớp từ dạng vector sang raster, và phân lớp lại hoặc lấy mẫu lại các lớp. Một phần đáng kể của khâu tiền xử lý bản đồ là làm cho dữ liệu đang có trở nên dùng được, bằng cách cung cấp các tham số phép chiếu thống nhất cho tất cả tập dữ liệu hiện có. Mục đích là để làm cho các lớp bản đồ khớp đúng với nhau. Tiếp tục đọc

1 bình luận

Filed under Commons

GIS Commons: Sách giáo trình nhập môn Hệ thống thông tin địa lý

Lời nói đầu: Đây không phải là một cuốn sách điện tử (e-book) điển hình. Đó là một cuốn sách “giáo trình” có nội dung mở, được đưa lên mạng, dành cho tất cả những ai quan tâm đến việc dùng công cụ máy tính để tạo ra các tấm bản đồ. Cuốn sách này tập trung chủ yếu vào Hệ thống Thông tin Địa lý (Geographical Information System, GIS)—một kĩ thuật địa không gian cho phép bạn thiết lập các cơ sở dữ liệu không gian, phân tích các mẫu không gian, và tạo ra bản đồ giúp cho chuyển tải thông tin hiệu quả hơn. Mặc dù cuốn sách giáo trình GIS này chủ yếu chỉ gồm kiến thức cơ bản nhất về GIS, phần lớn các khái niệm trong sách cũng có thể áp dụng được cho những công nghệ khác có liên quan đến địa lý; bao gồm viễn thám, hệ thống định vị toàn cầu (GPS), bản đồ trên Internet, và địa cầu ảo.Để tạo ra các bản đồ chính xác và phân tích số liệu không gian, cần tốn nhiều thời gian và gặp không ít khó khăn. Nhưng gần đây, một tập hợp các công cụ mới và mạnh mẽ giúp cho thao tác bản đồ được thuận tiện; và hầu như ai có máy tính đều có thể dễ dàng tạo ra bản đồ và thao tác ít nhất là một số phép phân tích sơ khai. Tuy vậy kết quả không được khả quan. Phần nhiều những người mới làm quen với tạo bản đồ đều không được đào tạo bài bản về các khái niệm liên quan đến bản đồ và những nguyên lý về phân tích không gian; và các bản đồ tạo ra thường không được thiết kế đúng và không thể hiện thông tin dễ dàng và hiệu quả. Giáo trình điện tử này—GIS Commons—sẽ giúp bạn phân tích dữ liệu không gian và trao đổi thông tin một cách hiệu quả hơn. Nói tóm lại, mục tiêu của chúng ta là học về GIS.Hãy cho tôi biết ý kiến của bạn,

Michael Schmandt, Ph.D.
Initial author and Associate Professor of Geography
Department of Geography
Sacramento State University

Tài liệu này được ban hành dưới Giấy Phép Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported (CC BY-SA 3.0).
http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/

9 bình luận

Filed under Commons