Trở về Mục lục cuốn sách
Giới thiệu
Cuốn sách của Mark Monmonier với tựa đề How to Lie with Maps (Làm thế nào để lừa dối bằng những tấm bản đồ), đã vạch trần cách mà những cá nhân và tổ chức cố ý làm biến dạng những địa vật trên bản đồ một cách quá đáng để lừa dối. Khái niệm bao trùm cuốn sách này là tất cả bản đồ đều nói dối—ở một mức độ nhất định. Điều đó có thật. Như bạn đã đọc trong Chương 3, các phép chiếu đều gây nên biến đổi hình dạng, diện tích, khoảng cách, và phương hướng. Ngoài ra, mọi bản đồ đều đơn giản hóa thế giới thực và do đó đã lừa dối bằng cách lược bỏ. Các biểu tượng trên bản đồ phóng đại hoặc giảm nhỏ kích thước của địa vật. Tất cả điều này đều có thể được coi là lừa dối. Bây giờ, trước khi bạn ngừng đọc và vứt bỏ những tờ bản đồ như thứ phù phiếm, thì hãy nhớ rằng tất cả những mô hình của thực tại (tranh vẽ, văn chương, toán học, hình chụ) đều là trừu tượng hóa và do đó đều lừa dối ở mức độ nhất định; và nhờ sự lược bớt cùng trừu tượng hóa đó giúp cho việc giao tiếp trở nên thuận lợi, dễ hiểu hơn. Nói đơn giản, bản đồ trợ giúp việc chuyển tải thông tin bằng cách nhấn mạnh vị trí của địa vật (và bỏ qua nhiều đieạ vật khác) để phác họa những dạng mẫu trong không gian. Như Monmonier đã viết, “Một tấm bản đồ tốt cho ta biết nhiều điều dối trá vô hại nho nhỏ; nó kìm hãm sự thật để giúp người xem thấy được điều cần phải thấy” (1996, tr. 25).